Η επανάσταση στην `Ηπειρο (1854)

Ο αγώνας στην `Ηπειρο (1854)
Ε.Χ.Παππά
[inline:spk.jpg]
Η `Ηπειρος υφίστατο συνεχώς ταπεινώσεις κι εξευτελισμούς από τον κατακτητή και νέα όλο
Και μεγαλύτερη φορολογία από την Πύλη.Οι `Ελληνες υπομίσθιοι που είχε ορίσει ο Δερβέναγας
Των επαρχιών της `Αρτας για την είσπραξη των φόρων,με κεφαλές τους Σκαλτσογιάννη και
Τσιγαρίδα είχαν έγκαιρα συγκροτηθεί σε σώμα,και στις 15 Ιανουαρίου 1854 συγκέντρωσαν
Τους κατοίκους της επαρχίας Ραδοβιλίου,στο μοναστήρι της Παναγίας όπου ύψωσαν σημαία
Που έφερε τις λέξεις “Εν τούτω νίκα” και “Ελευθερία ή θάνατος”,μια θαυμστή σύζευξη της
Μεσαιωνικής-βυζαντινής με τη νεώτερης Ελλάδα.Ως τις 20 του μήνα τα επαναστατικά σώματα είχαν ελευθερώσει όλη την ορεινή ύπαιθρο,το Κομπότι,το Πέτα και τα Τζούμερκα της `Αρτας.
Η δύναμη τους ήταν 800 άνδρες.
Την εξέγερση των Αρτινών συνέδραμαν στο μεταξύ οι κατοικοί της Λάκκας Πρεβέζης και του
Σουλίου που,με δύναμη 1500 ανδρών,έδιωξαν τους Τούρκους από την περιοχή τους.
Ακολούθησαν η Παραμυθία κι ο Τσαμαντάς αλλά κι οι Χιμαριώτες ενω ένοπλες ομάδες συγκροτήθηκαν στα Ιωάννινα,το Μέτσοβο και τη Ζίτσα.
Στις 20 Ιανουαρίου συγκροτείται στο Πέτα το ελληνικό στρατηγείο,κέντρο όλων των επιχειρήσεων.Στις 31 Ιανουαρίου ο Σπυρίδων Καραισκάκης,γυιός του ήρωα του 1821,
Παραιτήθηκε του ελληνικού στρατού κι έσπευσε με άνδρες του τμήματος του στην επαναστατημένη `Ηπειρο.Ως γενικός αρχηγός εξέδωσε προκήρυξη όπου μεταξύ των άλλων
Ανέφερε: “Θαρρείτε.Η ενότης του γένους έστω το σύνθημα ημών.Ελληνική Αυτοκρατορία
Ή θάνατος”.Την ίδια μέρα οι ελληνικές δυνάμεις κυρίευσαν με έφοδο την `Αρτα,αλλά λόγω
Των ιδιαίτερων αντίξοων καιρικών συνθηκών αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν.
Η επιχείρηση αυτή προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες στην Πύλη και ακράτητο ενθουσιασμό στην
Αθήνα.Συντονιστής των επιχειρήσεων ορίζεται ο παλαίμαχος στρατηγός Θεοδωράκης Γρίβας που εκτός από την αποδοχή των επαναστατημένων είχε και την έγκριση του Παλατιού δια του
Υπουργού των Στρατιωτικών Σκαρλάτου Σούτζου.Από κάθε μεριά φθάνουν εθελοντές μεταξύ των οποίων και ο Κίτσος Τζαβέλλας.
Οι τουρκικές δυνάμεις ενισχύθηκαν υλικά και ηθικά τόσο από την Πύλη όσο και από τους
`Αγγλους.Στις 23 Φεβρουαρίου αγκυροβόλησε στην Πρέβεζα αγγλική φρεγάτα,κάνοντας
Πρόδηλο το σκοπό της αγγλικής διπλωματίας να ενθαρρύνει τους Τούρκους και να πτοήσει
Τους `Ελληνες.Ο ρόλος των `Αγγλων έγινε ακόμη σαφέστερος τον Απρίλιο όταν 6000 Τούρκοι
Διέλυσαν την πολιορκία της `Αρτας και το ελληνικό στρατόπεδο υπό την εποπτεία του `Αγγλου
Προξένου στην Πρέβεζα Σώντερς.