Η εκπαιδευτική διάσταση του μακεδονικού αγώνα

Η εκπαιδευτική-ιδεολογική διάσταση

Οι ημέτεροι (διδάσκαλοι) περιορίζονται απλώς εις την τυπικήν διδασκαλίαν της γραμματικής. Οι πλείστοι τούτων, […], εδιδάχθησαν ολίγα γράμματα εν Ελληνικώ σχολείω ή Γυμνασίω, εν τω οποίω ουδόλως ελήφθη φροντίς ν’ αναπτυχθή παρ’ αυτοίς εθνικόν φρόνημα. […] Αλλ’ οι Βούλγαροι διδάσκαλοι καταρτίζονται ειδικώς διά την Μακεδονίαν […]. Να συσταθώσι Διδασκαλεία έχοντα ειδικόν προορισμόν να καταρτίζωσι διδασκάλους πατριώτας, ικανούς να εργασθώσιν εν Μακεδονία υπέρ των εθνικών συμφερόντων.
Απόσπασμα έκθεσης του ελληνικού προξενείου Θεσσαλονίκης, 1892.
Πηγή: Ι. Κολιόπουλος, «Η θέση των Ελλήνων στη Μακεδονία από το 1881 ως το 1896», Ιστορία του ελληνικού έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. ΙΔ‘, σ. 216.