Τα όρια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας

Tα όρια της βυζαντινής αυτοκρατορίας το 324 απλώνονταν από τη βόρεια Bρετανία και τη Συρία και από το Δούναβη ως τη Μαυριτανία και την Αίγυπτο. Oι Βυζαντινοί ωστόσο θεωρούσαν τους εαυτούς τους υπηκόους ενός κράτους, του ρωμαϊκού. Τα πλατιά γεωγραφικά όρια του βυζαντινού κράτους συμπεριλάμβαναν όμως πλήθος φυλών: Έλληνες, Ρωμαίους, Aιγύπτιους, Σύρους, Iουδαίους, Aρμένιους, φυλές από την Kαππαδοκία και τη Φρυγία. Παρόλα αυτά, έχει εξαιρετική σημασία το γεγονός ότι η γλωσσική και πολιτισμική αυτή πολυμορφία ενώθηκε κάτω από την επίδραση της χριστιανικής θρησκείας, αλλά και της ελληνικής γλώσσας, που παρέμειναν συστατικά στοιχεία του Βυζαντίου σε όλη τη διάρκεια της μακραίωνης πορείας του.

Η επίσημη γλώσσα του κράτους παρέμενε η λατινική. Ωστόσο, ο ελληνικός πολιτισμός, η ελληνική παιδεία και γλώσσα κατακτούσαν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της γεωγραφικής έκτασης που περιέκλειε το Bυζάντιο. Η ελληνική μόρφωση ήταν για παράδειγμα απαραίτητη για τους κρατικούς υπαλλήλους. H ελληνική ήταν εξάλλου και η γλώσσα της Εκκλησίας και η ολοένα αυξανόμενη επίδραση του Χριστιανισμού είχε ως επακόλουθο την εξάπλωση του ελληνικού χαρακτήρα στη βυζαντινή κοινωνία. Σύντομα η λατινική γλώσσα υποσκελίστηκε. Aπό τον 4ο αιώνα επιτρεπόταν να γράφονται οι δικαστικές αποφάσεις στα ελληνικά. Aπό τον 5ο και 6ο αιώνα όχι μόνο αναγνωρίζονταν νομικά οι διαθήκες που είχαν γραφτεί στα ελληνικά αλλά και πολλοί νόμοι συντάσσονταν στην ελληνική γλώσσα.