Τα κυκλώματα του τύπου στην Ελλάδα του 19ου αιώνα

Τα κυκλώματα του τύπου στην Ελλάδα
[inline:as.jpg]
Ο Φαναριώτης ευπατρίδης Αλέξανδρος Σούτζος έγραψε σ’ένα ποίημα του “Είναι ελεύθερος ο Τύπος μόνο να μην γράφεις την αλήθεια για υπουργούς και βουλευτάδες”.Είναι γνωστή η ιστορία πως η εφημερίδα “Απόλλων” του Πολυζωίδη από όργανο φιλελευθερισμού κατήντησε πίονι των Μεγάλων Δυνάμεων εναντίον της πεφωτισμένης τυραννίας του Καποδίστρια.Κακά τα ψέμματα,η δημοσιογραφία στην Ελλάδα δεν ήταν αδέσμευτη.
Η περίπτωση του Καποδίστρια τρομοκράτησε τους υπόλοιπους εκδότες γι’αυτό και οι εφημερίδες τον 19ο αιώνα είχαν περισσότερο σατυρικό παρά κριτικό χαρακτήρα.Ειδικά την εποχή του Τρικούπη,πιο συχνά ήταν τα σχόλια για τους περιπάτους των πριγκίπων και τις ερωτικές μονομαχίες παρά οι επιφυλλίδες για το οικονομικό πρόγραμμα της εκάστοτε κυβέρνησης.Οι δε ανταποκρίσεις για τα θέματα του αλύτρωτου ελληνισμού ήταν τελείως ειδησεογραφικές και δεν περιλάμβαναν πρακτικές λύσεις για την ένωση των υποδούλων με το ελληνικό βασίλειο.
Η κατάσταση άλλαξε άρδην μόνο όταν στράφηκε η Τουρκία με την Γερμανία και οι Αγγλογάλλοι έδωσαν την έγκριση τους για ενίσχυση του φιλελεύθερου εθνικισμού στην Ελλάδα.`Ετσι ζωντανά πνεύματα όπως ο Κωστής Παλαμάς,η Πηνελόπη Δέλτα,ο Βλάσης Γαβριηλίδης και ο `Ιων Δραγούμης βγήκαν από το περιθώριο των αριστοκρατικών σαλονιών και επικοινώνησαν με τον λαό.
Οι πρόδρομοι της νεώτερης δημοσιογραφίας προετοίμασαν την ατμόσφαιρα για το κίνημα στο Γουδί το 1909 και την έλευση του Ελευθερίου Βενιζέλου που έκανε τις απαραίτητες κινήσεις για την εξόρμηση της Ελλάδας σε Μακεδονία και Ιωνία καθώς και την μετατροπή των λαικών οργάνων σε θεσμικά όργανα πίεσης.
Νεκτάριος Κατσιλιώτης
Ιστορικός-Εκδότης