Τα αίτια της ήττας του Βενιζέλου (1920)

[inline:ev.jpg]
`Εχω την αντίληψη οτι πρέπει να ιεραρχήσουμε τα διάφορα αίτια της απρόσμενης ήττας του
Βενιζέλου τον Νοέμβριο του 1920,γιατί άλλα έπαιξαν ένα καθοριστικό και άλλα ένα συμπτωματικό ρόλο.
-Το πλειοψηφικό έπαιξε,μάλλον,ένα δευτερεύοντα ρόλο γιατί το ίδιο σύστημα ίσχυε και στους εκλογικούς θριάμβους του Βενιζέλου το 1910 και το 1915.Τότε ο λαός έβλεπε τον Κρητικό πολιτικό ως τον αγνό προωθητή του κοινωνικού εκσυγχρονισμού και της Μ.Ιδέας.Το 1920 αρκετοί `Ελληνες είχαν αντίθετη γνώμη.
-Η δημοτικότητα του βασιλέως Κωνσταντίνου μπορούσε να φέρει αρκετούς ψήφους στο στρατόπεδο της “Ηνωμένης Αντιπολίτευσης”.`Ομως το σύνθημα της επιστροφής δεν μπορούσε μόνο του να κερδίσει την εκλογική αναμέτρηση.Αν για μιά μεγάλη μερίδα του έθνους ο Κωνσταντίνος ήταν λαικός ήρωας,δεν ήταν λίγοι που τον θεωρούσαν “κομματάρχη”,”τραμπούκο” και “προδότη”.
-Η μη τοποθέτηση των μειονοτήτων σε χωριστές εκλογικές περιφέρειες ήταν ένα σοβαρό πλήγμα για το κόμμα των φιλελευθέρων.Οι Σλάβοι και οι μουσουλμάνοι της Β.Ελλάδος είχαν
Οικονομικά συμφέροντα και ιδεολογική συνάφεια με την Τουρκία.Επομένως ψήφισαν μονοκούκι
Το ειρηνόφιλο πρόγραμμα του Δ.Γούναρη.Το σύστημα του πλειοψηφικού πριμοδότησε με μεγάλο ποσοστό τις μειονοτικούς ψήφους καθώς τις πρόσθεσε στις λιγοστές ψήφους διαμαρτυρίας των Ελλήνων χωρικών.
-Καθοριστικότατο ρόλο για την αρνητική έκβαση του κόμματος των Φιλελευθέρων έπαιξε η ψήφος των αναποφάστιστων εργατών και δύσπιστων χωρικών.1) Οι εργάτες,απελευθερωμένοι ιδεολογικά από τις σοσιαλιστικές ιδέες,ήταν αρκετά δυσαρεστημένοι από τη μεταχείριση που είχαν στα εργοστάσια και έψαχναν ένα ανατρεπτικό κόμμα για να εκφράσουν το διαζύγιο με την αστική κοινωνία.Το βρήκαν στο ΣΕΚΕ που υποσχόταν άμεσο τερματισμό του πολέμου και ριζική
Ανακατανομή πλούτου.2) Οι χωρικοί αποτελούσαν την πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού και κατά το 60% αναλφάβητοι.Γι’αυτό και δεν είχαν τις γνώσεις να καταλάβουν ότι ελληνική ήττα στη Σμύρνη θα σήμαινε σφαγή των Ελλήνων μικρασιατών και αύξηση της τουρκικής επιθετικότητας σε Δυτ.Θράκη και το Αιγαίο.
Επομένως σκέφτηκαν τοπικιστικά και υπερψήφισαν το Λαικό Κόμμα που υποσχόταν ειρήνη και επιστροφή των στρατιωτών στις αγροτικές τους εργασίες.Για ένα καταχρεωμένο αγρότη το κίνητρο της αύξησης της παραγωγής μέσω του ερχομού των εργατικών χεριών ήταν μεγάλο.
Νεκτάριος Κατσιλιώτης
Ιστορικός-Εκδότης