Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ ΟΡΟΦΕΡΝΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ ΟΡΟΦΕΡΝΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

του ΤΑΚΗ Α. ΣΑΛΚΙΤΖΟΓΛΟΥ
[inline:1015.jpg]

Ο Καßάφης εµπνεύσθηκε το ποίηµα αυτό, που αναφέρεται σε γνωστά περιστατικά και σε γνωστά ιστορικά πρόσωπα, από ένα νόµισµα της αρχαιότητας, το αργυρό τετράδραχµο που έκοψε ο ßασιλιάς της Καππαδοκίας Οροφέρνης. Η πηγάζουσα από την Ιστορία –ιδίως από την Ελληνιστική περίοδο– έµπνευση του Αλεξανδρινού ποιητή δεν ήταν δυνατόν να µείνει ασυγκίνητη από τη ζωή και τα πεπραγµένα του µοιραίου ßασιλιά της Καππαδοκίας, που ßασίλευσε από το 159/158 ως το 156 π.Χ.

Η ιστορία του Οροφέρνη
Ο Οροφέρνης ήταν γιος της Αντιοχίδας, που παντρεύτηκε τον ßασιλιά της Καππαδοκίας Αριαράθη Δ’. Ο φερόµενος ως πατέρας του, Αριαράθης Δ’, ήταν εξελληνισµένος Καππαδόκης και η µητέρα του ήταν Ελληνίδα, κόρη του Αντιόχου Γ’ του Μεγάλου. Ήταν επίσης και εγγονός της Στρατονίκης, κόρης του Αντιόχου Β’. Είχε, λοιπόν, ο Οροφέρνης ρίζες από τους Σελευκίδες, δηλαδή ρίζες ελληνικές. Αλλά και ο πατέρας του, Αριαράθης Δ’, ήταν γιος και εγγονός εξελληνισµένων Καππαδόκων ßασιλέων, του Αριαράθη Γ’ και του Αριαράµνη Β’ αντίστοιχα.
Ασαφής είναι η πραγµατική καταγωγή του Οροφέρνη. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η µητέρα του Αντιοχίδα, πριν από τον γάµο της, είχε ήδη γεννήσει δύο παιδιά, ένα από τα οποία ήταν αυτός. Μετά τον γάµο της µε τον Αριαράθη Δ’, επειδή φαινόταν ότι δεν τεκνοποιεί, παρουσίασε αυτά τα δύο παιδιά στον σύζυγό της ως δικά του. Πιθανολογείται πάντως ότι τα παιδιά αυτά της Αντιοχίδας είχαν φυσικό τους πατέρα τον σύζυγό της. Η µοίρα όµως έπαιξε παράξενο παιχνίδι, γιατί στη συνέχεια γέννησε δύο κόρες και έναν γιο, που ονοµάστηκε Μιθριδάτης αλλά έµεινε στην Ιστορία ως Αριαράθης Ε’. Αφού αποκάλυψε την αλήθεια στον σύζυγό της, και για να αποφευχθεί στο µέλλον η διαµάχη µε τον Μιθριδάτη για τη διαδοχή του θρόνου, φυγαδεύτηκαν οι δύο µεγαλύτεροι γιοι της Αντιοχίδος, ο Αριαράθης στη Ρώµη και οι άλλος, ο Οροφέρνης, στην Πριήνη, όπου πέρασε τα χρόνια της νεότητάς του και «µυήθηκε» στον τρόπο ζωής της Ιωνίας. Τα χρόνια που πέρασε εκεί σφράγισαν τη ζωή και τον χαρακτήρα του Οροφέρνη. «Μεσ’ στην καρδιά του πάντοτε Ασιανός, αλλά στους τρόπους του και στη λαλιά του Έλλην», όπως λέει ο Καßάφης.