Οι διαφορετικές εκτιμήσεις για την Μεγάλη Ιδέα

[inline:mid.jpg]
Μολονότι κατά την περίοδο της απολυταρχίας εµφανίστηκαν αµυδρότατα µόνο σηµάδια κάποιας θεµελιακής διαφοράς γύρω από την εφαρµογή της Μεγάλης Ιδέας, το 1848 πλέον ο χαρακτήρας των κοµµάτων καθοριζόταν από µια διευρυνόµενη διάσταση πάνω στο ζήτηµα της Μεγάλης Ιδέας. Το ένα στρατόπεδο ήταν υπέρ της φιλικής συνύπαρξης µε την Οθωµανική Αυτοκρατορία, της διοικητικής εδραίωσης του ελληνικού κράτους και της εσωτερικής ανάπτυξης των πλουτοπαραγωγικών πηγών, στοιχείων τα οποία θεωρούσε ασφαλείς προϋποθέσεις για την πραγµατοποίηση της Μεγάλης Ιδέας στο µέλλον. Κατά τη γνώµη τους, οι σποραδικές προσπάθειες για υποκίνηση εξεγέρσεων στην Τουρκία προκαλούσαν απλώς την εχθρότητα της οθωµανικής κυßέρνησης, συνεπάγονταν σκληρά αντίποινα για τους Έλληνες της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας και κρατούσαν την Ελλάδα σε αναταραχή. Το άλλο στρατόπεδο πίστευε ότι η µικρή εδαφική έκταση της Ελλάδας ήταν η αιτία της διοικητικής ανεπάρκειας και της µη ßιωσιµότητας της οικονοµίας. Συνηγορούσε για τη χρησιµοποίηση όλων των πόρων για τη συγκαλυµµένη υποστήριξη ένοπλων εξεγέρσεων, όπου και όποτε ήταν δυνατό. Με λίγα λόγια, επιθυµούσε να εκπληρώσει την εθνική αποστολή και ταυτόχρονα να επιλύσει τα εσωτερικά προßλήµατα. Το να διατηρήσει κανείς φιλικές σχέσεις µε την Τουρκία ήταν αδύνατο, έλεγαν, και το να περιµένει µια σαφώς ευνοϊκή διεθνή κατάσταση για να επιτεθεί εναντίον της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας ήταν τόσο ηττοπαθές όσο θα ήταν το 1821»

John. Α. Petropoulos, Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο ελληνικό ßασίλειο (1833- 1843), ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997, σ. 632-633.