Μάθημα πολιτικής αγωγής από τον Πλάτωνα

Μάθημα πολιτικής αγωγής από τον Πλάτωνα
Ηλίας Σιδέρης

[inline:sk.jpg]
Ο Πλάτωνας σε αυτό τον διάλογο παρουσιάζει τον δάσκαλο του να εκφωνεί για πρώτη φορά επιτάφιο λόγο και έτσι στον «Μενέξενο» συναντούμε έναν επιδεικτικό ρήτορα και όχι ένα πλατωνικό Σωκράτη.Ο εκφωνηθείς λόγος έχει διάρθρωση επιδεικτικού λόγου κατά τα πρότυπα της αθηναικής ρητορείας.Αποτελείται δηλαδή από το προιίμιο,το εγκώμιο των πεσόντων στη μάχη και τέλος η προτροπή προς τους νέους να συνεχίσουν την παράδοση των ένδοξων προγόνων τους.
Ο Σωκράτης συναντά τον νεαρό Μενέξενο,γόνο επιφανούς Αθηναικής οικογένειας,ο οποίος επέστρεφε από το βουλευτήριο που είχε πάει να πληροφορηθεί σχετικά με τον ομιλητή επιτάφιου λόγου στη ταφή πεσόντων πολέμου.Αυτό αποτέλεσε αφορμή για τον Σωκράτη αφενός να αναφερθεί με ειρωνικό τρόπο σχετικά με την ολοκλήρωση της φιλοσοφικής εκπα΄λιδευσης του Μενέξενου και την διάθεση του να ασχοληθεί με την πολιτική παρά το νεαρό της ηλικίας του και αφετέρου να εκθειάσει την γενέτειρα του,τα τέκνα της και εν τέλει το πολιτικό σύστημα,την πολιτική ισονομία και ελευθερία.
Αυτό που έντονα παρατηρούμε στον επιτάφιο αυτό λόγο είναι ότι λείπει η πλατωνική φιλοσοφία από τον επιτάφιο λόγο κι έτσι ο Σωκράτης για πρώτη και ίσως η μοναδική φορά παρουσιάζεται ως ρήτορας και όχι ως φιλόσοφος.Ο Πλάτων όμως χρησιμοποίησε τον δάσκαλο του σκόπιμα,θέλοντας να δείξει ότι η πολιτική μπορεί να στηριχτεί ισάξια στην ηθικά και στην αρετή και όχι μόνο στην πολεμική ανδρεία,όπως επιτάσσουν οι άλλοι επιτάφιοι λόγοι της εποχής