Καποδίστριας Και Γκαρσία Ντε Βιγιάλτα

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΓΚΑΡΣΙΑ ΝΤΕ ΒΙΓΙΑΛΤΑ, Ο «ΙΣΠΑΝΟΣ ΜΠΑΪΡΟΝ»
(Ισπανικότητα και Ρωμιοσύνη, 19ος αι.)

τoυ ΔΗΜΗΤΡΗ Ε. ΦΙΛΙΠΠΗ
[inline:kp.jpg]

Τα «ισπανικά έγγραφα» του Αρχείου Καποδίστρια
Ανάμεσα στα πολλά διεθνή ζητήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο Καποδίστριας ως υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας και στο πλαίσιο του επονομαζόμενου «συστήματος των Συνεδρίων» (της περιόδου 1815-1822) ήταν και η «ειρήνευση στις εξεγερμένες ισπανικές αποικίες». Όπως σημειώνει στην Αυτοβιογραφία του ο Κερκυραίος πολιτικός, σε ό,τι αφορούσε τις ισπανικές υποθέσεις «ο ίδιος ο βασιλιάς της Ισπανίας (Φερδινάνδος Ζ΄) επεκαλέσθη τη μεσολάβηση των συμμάχων Αυλών, ο δε αυτοκράτωρ (Αλέξανδρος) εδέχθη την πρότασιν ταύτην, τοσούτω μάλλον προθύμως καθ’ όσον ήλπιζεν, υπό την αιγίδα της κοινής συμμαχίας, να συμφιλιώση ου μόνον την Βραζιλίαν με την Ισπανίαν, αλλά και τας ισπανικάς εν Νοτίω Αμερική αποικίας με την μητρόπολιν».
Ωστόσο η προσπάθεια του Καποδίστρια τελικά δεν ευοδώθηκε, δεδομένου ότι, όπως ο ίδιος πάντα σημειώνει, υπονομεύθηκε πρώτον εκ των ένδον από τον Ρώσο πρεσβευτή στη Μαδρίτη (ο οποίος πωλούσε εν κρυπτώ ρωσικά πλοία στον Ισπανό βασιλιά Φερδινάνδο Ζ΄ των Βουρβόνων) και, δεύτερον, από την ίδια την Ισπανία, «η οποία εξηρτάτο εκ των προκαταλήψεων και των κακών συνηθειών του Κάδιθ και της Μαδρίτης» (υπονοεί δηλαδή την εκμετάλλευση του πλούτου των αποικιών). Ο Έλληνας υπουργός του τσάρου δυσκολεύεται να κατανοήσει πώς η μητρόπολη Ισπανία, μπροστά «στις κερδοσκοπικές επιχειρήσεις των εμπόρων του Λονδίνου», αμφιταλαντεύθηκε, έστω και προς στιγμήν, ανάμεσα στην αγγλική και στη ρωσική υποστήριξη. Υπό αυτούς τους όρους, όπως διαπιστώνει εμμέσως πλην σαφώς ο Κερκυραίος πολιτικός, με τη συνεργασία της Αυστρίας του Μέτερνιχ η Βρετανία μετήλθε όλα τα μέσα για να απομονώσει την Ισπανία: οι δύο ευρωπαϊκές δυνάμεις υπέθαλψαν και πέτυχαν τελικά τόσο την παραμονή των επαρχιών του Ρίο δε λα Πλάτα στη Βραζιλία όσο και τις εξεγέρσεις στις ισπανικές αποικίες, που προοδευτικά, η μία μετά την άλλη, διέκοπταν κάθε δεσμό με τη μητρόπολη.