`Ενα δίκαιο παράπονο

`Ένα δίκαιο παράπονο
Νεοκλής Φυλούσης

Χωρίς πολλά λόγια θα ήθελα να θίξω ένα θέμα, το οποίο είμαι βέβαιος ότι ενοχλεί πολλούς συμπατριώτες μας, και που θεωρώ ότι, όσο ασήμαντο και ίσως αν φαίνεται, έχει μεγαλύτερες και σοβαρότερες προεκτάσεις απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως νομίζουμε. Αναφέρομαι στο πρωτοφανές για τα παγκόσμια δεδομένα θλιβερό φαινόμενο, σε όποιο χώρο αναψυχής και να πας στην Κύπρο, να μην μπορείς να συνεννοηθείς και να παραγγείλεις αυτό που θες αν δεν κατέχεις την αγγλική γλώσσα. Με άλλα λόγια, είσαι υποχρεωμένος στην ίδια τη χώρα σου, μια χώρα που έχει ως επίσημη γλώσσα (ή τουλάχιστον ως πρώτη επίσημη γλώσσα, λόγω του ανεκδιήγητου συντάγματός μας) την ελληνική, να συνεννοείσαι με τους υπαλλήλους ενός μαγαζιού – οι οποίοι είναι όλοι ξένοι – στα αγγλικά.
Το φαινόμενο είναι πράγματι εξοργιστικό. Πουθενά αλλού στον κόσμο δεν παρατηρείται αυτή η κατάσταση. Μήπως όταν πας στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, βλέπεις τις σερβιτόρες να μιλούν με τους Γάλλους, τους Ιταλούς και τους Γερμανούς στα αγγλικά; Ούτε καν για αστείο. Εκεί μάλιστα συμβαίνει και το εξής, οι ντόπιοι να απευθύνονται ακόμη και στους τουρίστες στη μητρική τους γλώσσα, τη στιγμή μάλιστα που κατά πάσα πιθανότητα γνωρίζουν αγγλικά. Είναι όμως τόσο περήφανοι για τη γλώσσα τους που δεν καταδέχονται να μιλήσουν στην αγγλική.
Αντιθέτως, στην Κύπρο, που έχουμε ευλογηθεί να έχουμε ως μητρική μας γλώσσα την κατά γενική ομολογία ομορφότερη και απείρως πλουσιότερη γλώσσα στον κόσμο, έχουμε καταντήσει να μην τη χρησιμοποιούμε και να είμαστε υποχρεωμένοι να απευθυνόμαστε στον κατά τα άλλα συμπαθή ξένο εργαζόμενο στα αγγλικά. Αυτό φυσικά συμβαίνει γιατί απλούστατα κανείς δεν υποχρεώνει τους αλλοδαπούς υπαλλήλους να μάθουν ελληνικά, τη γλώσσα δηλαδή της χώρας που τους φιλοξενεί και τους δίνει εργασία.
Εκτός αυτού, αποτελεί αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα το γεγονός ότι άτομα που ζουν στην Κύπρο ίσως και για μία δεκαετία δε γνωρίζουν ούτε τα στοιχειώδη ελληνικά. Απίστευτο και όμως πραγματικό. Και γιατί άλλωστε να τα μάθουν, τη στιγμή που ουσιαστικά κανείς δεν το απαιτεί και δεν τους χρησιμεύουν πρακτικά στην καθημερινή ζωή τους; Εφόσον κάποιος μπορεί άνετα να εργοδοτηθεί γνωρίζοντας μόνο αγγλικά, γιατί να μπει στον κόπο να μάθει μια ξένη γλώσσα, και μάλιστα αρκετά δύσκολη, όπως είναι τα ελληνικά; Επομένως, η εκμάθηση των ελληνικών επαφίεται αποκλειστικά στο φιλότιμο των αλλοδαπών, μόνιμων κατοίκων της χώρας μας.
Το ζήτημα δεν είναι τόσο απλό, καθώς έχει προεκτάσεις και επιπτώσεις που έχουν να κάνουν με την υποβάθμιση και απαξίωση της ελληνικής γλώσσας, ή διαφορετικά, με την ουσιαστική επιβολή της αγγλικής σε βάρος της ελληνικής. Η λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα εξαρτάται πλέον από εμάς, τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, και είναι ίσως πολύ πιο εύκολη απ’ ότι φανταζόμαστε, αρκεί να υιοθετήσουμε μια απλούστατη τακτική. Συγκεκριμένα, την επόμενη φορά που θα πάτε π.χ. για ένα καφέ, απευθυνθείτε στο σερβιτόρο στα ελληνικά, και σε περίπτωση που αυτός δεν καταλαβαίνει, αρνηθείτε να μιλήσετε στα αγγλικά. Επιπρόσθετα, διαμαρτυρηθείτε στον ιδιοκτήτη ή τον υπεύθυνο του μαγαζιού για την επικρατούσα κατάσταση. Με το μέτρο αυτό, ο εργοδότης θα υποχρεωθεί κάποια στιγμή να ζητήσει από τους αλλοδαπούς υπαλλήλους του να μάθουν ελληνικά, ή τουλάχιστον τα βασικά και στοιχειώδη ώστε να είναι σε θέση να συνεννοηθούν με τους πελάτες.
Είναι επιτακτική ανάγκη να τεθεί ένα τέρμα επιτέλους στην ανεπίτρεπτη αυτή κατάσταση. Καιρός να αντιληφθούμε ότι δεν πρέπει πάντοτε να πρωτοτυπούμε παγκοσμίως εις βάρος όλων των στοιχείων της ελληνικότητάς μας. Οι καιροί είναι χαλεποί και απαιτείται εγρήγορση και δράση. Ο καθένας ας βάλει το λιθαράκι του