Εκκλησία εναντίον Φραγκοκρατίας
Εκκλησία εναντίον φραγκοκρατίας
[inline:or.jpg]
Τελικά οι Βενετοί έμποροι και οι Φράγκοι σταυροφόροι δεν ήταν οι ελευθερωτές που ονειρεύτηκαν οι προλετάριοι και αγροτικοί πληθυσμοί του ελλαδικού χώρου.Τα μέλη της ξενοκρατίας με πίονια βυζαντινούς επαρχιώτες άρχοντες εισήγαγαν βίαια το φεουδαλικό σύστημα με το οποίο η μικρή ιδιοκτησία μεταφέρεται στους Λατίνους επικυρίαρχους.`Οσο για τους `Ελληνες και Σλάβους χωρικούς ζούσαν μ’ένα μικρό ποσοστό (20 με 30%) από τα κέρδη τους δεν μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδα για την καλλιέργεια της γής.
Την κατάσταση έσωσε η Ορθοδοξία η οποία μεσολάβησε στους Φράγκους άρχοντες και τους πίεσε να τους μεταβιβάσει την κυριότητα των φτωχών γεωργών που δεν βρίσκονταν στην δικαιοδοσία της νεότευκτης τοπικής Καθολικής Εκκλησίας (το μέτρο αφορούσε τους Βυζαντινούς της υπαίθρου).Πλέον την κυριότητα των γαιών την είχαν οι ελεύθεροι καλλιέργητες οι οποίοι είχαν την οικονομική ευχέρεια να ανεβάσουν τον πνευματικό και βιοτικό επίπεδο και να επισκέφτονται τις καστροπολιτείες.
Εξελίξεις είχαμε και στα εθνικά θέματα.Μέχρι το 1240 η Βόρεια Ελλάδα είχε περάσει στη κατοχή του Δεσποτάτου της Νικαίας.Η Εκκλησία είχε φροντίσει να φέρει σε μετωπική σύγκρουση Φράγκους με Βούλγαρους (1215) και μετά Ηπειρώτες με Βούλγαρους (1230).Το αποτέλεσμα αυτής της διπλωματίας του μπιλιάρδου ήταν να πάρει ο Ιωάννης Βατάτζης σχετικά εύκολα από τους Βούλγαρους κάτω από την υποστήριξη του βορειοελλαδίτικου ντόπιου πληθυσμού.
Στην Πελοπόννησο η Ορθοδοξία ανασυγκρότησε τους αγρότες και παρασκηνιακά οργάνωσε το 1251 εξέγερση εναντίον των Φράγκων επικυριάρχων μ’επικεφαλής τον ξεπεσμένο αριστοκράτη Θεόδωρο Σγουρό (πριγκίπισσα Ιζαμπώ).Η επανάσταση κατέληξε σε ευρεία αυτονομία των Ελλήνων που οδήγησε στην απελευθέρωση του Μοριά το 1259 μετά την μάχη της Πελαγονίας (1256) ανάμεσα στους Φράγκους και τους Βυζαντινούς κατάφρακτους.
Νεκτάριος Κατσιλιώτης
Ιστορικός-Εκδότης