Δικαιοσύνη μέσα από την φιλία

[inline:ds.jpg]
Υπό τιμής, δέους και ωφελείας, κινείται η πεπτωκυία φύση μας. Φιλοδοξία, φόβος, συμφέρον. Ουδεμία ηδονή του θείου εγγυτέρα ή η περί τας τιμάς ευφροσύνη. Η ζήτηση της τιμής εκφράζει τη ροπή μας προς τη θέωση. Είναι δε διττή: πτωτική και υψοποιός. Η πρώτη είναι η τιμή, που αν και τιμή δεν έχει, βασίζεται στην υπεροχή μου έναντι του άλλου. Είναι η τιμή που ζητά τη διατίμηση. Πάει όμως μαζί με τη ζήλεια και τον φθόνο, το μίσος και τη σύγκρουση. Παροξύνονται γαρ προς αλλήλους ετέρους ορώντες, τους μεν δικαίως, τους δ’ αδίκως πλεονεκτούντας τούτων. Παροξύνομαι ακόμα και όταν δικαίως πλεονεκτείς. Γιατί να είναι αυτός δίκαιος και όχι εγώ; Γιατί να θεωθεί αυτός και όχι εγώ; Η δικαιοσύνη, λοιπόν, πάντοτε ετοιμόρροπος. Δίκαιοι μεν φιλόνεικοι δε. Μίσος και φόβος είναι το πρόσωπό μας, όταν θεραπεύουμε τον εντός μας Νάρκισσο. Εριστική η επιθυμία. Εριστικός ο φόβος. Εριστικό το συμφέρον. Εριστική η διατίμηση της αποθεωτικής τιμής. Αδύνατον επομένως να στεριώσει δικαιοσύνη. Κρανίου Τόπος ο Βίος και η (περίπου) Πολιτεία του ενικωτάτου Εγώ.

Η δικαιοσύνη δείται φιλίας. Όχι συστημάτων. Συμπεραίνει ο Αριστοτέλης. Η γαρ κοινωνία φιλικόν. Θεμέλιο της όχι το συνέχθειν αλλά το συμφιλείν, διακηρύσσει η Αντιγόνη. Το έθνος εταίρων, προτείνει ο της ενικωτάτης ελληνικής ύβρεως ‘Ομηρος. Φιλική Εταιρεία συστήνουν οι αλαζονικοί μας μικρέμποροι. Το πρόβλημα είναι να ξεπεράσω τον Εαυτό μου. Όχι τον Πλησίον. Οι εφευρέτες-κοινωνοί της εξατομίκευσης, καλούμαστε να ξορκίσουμε την ύβριν, δια του εκουσίου άθλου. Τούτη την αγγαρεία, το φιλόφιλον, το αναλαμβάνουν εδώ οι ήρωες, οι μάρτυρες, οι άγιοι. Η αυτοθυσία των αμνών μεταστοιχειώνει τη Χωματερή, της έντρομης από τον εαυτό της αγέλης, σε Φιλοκαλία λογικών προβάτων. Μπορείς να πεις στον εαυτό σου: ει θέλοι, δύνασαι όλος πυρ είναι. Είτε για να βάλεις φωτιά στα τόπια, είτε για να κάνεις την καρδιά σου μπουρλότο υπέρ πάσης της κτίσεως. Μπορείς να ξεπεράσεις το αντίπαλον δέος, ως το μόνον πιστόν ες ξυμμαχίαν. Και ιδού τότε το συναξάρι του Νεομάρτυρός μας Ιορδάνη.
Κώστας Ζουράρις